Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG) heeft als doel om in 2050 klimaatneutraal te zijn en om de luchtkwaliteit sterk te verbeteren. Op die manier moet de stad terug leefbaar worden. Om dit te realiseren, heeft de regering ambitieuze doelstellingen om de klassieke brandstoffen uit te faseren en in te zetten op de transitie naar zero-emissie mobiliteit in het Brussels Gewest.
Hoe hebben we dit aangepakt?
Om deze transitie waar te maken, was er nood aan een duidelijke roadmap: welke weg moet er afgelegd worden en hoe gaan we dat doen? The New Drive werkte een roadmap uit, samen met betrokken actoren en stakeholders. Deze roadmap start met een LEZ-kalender (lage emissiezone), welke bepaalt welke voertuigen toegelaten worden in de zone, met een afschakelplan tot 2035. Deze kalender is louter de start, waarna de roadmap doorpakt op vele innovatieve en bewezen beleidsmaatregelen om dit om te gaan zetten naar de praktijk. De roadmap is gebaseerd op impactstudies en bevat beleidsdoelstellingen en -strategieën en algemene, doelgroepgerichte alsook transversale maatregelen. Met andere woorden: de roadmap omvat een geheel transitietraject dat BHG in staat stelt om een grote impact te realiseren in de straat.
De stakeholders werden betrokken via sessies per doelgroep, zoals de taxisector, stadslogistiek of semi-publieke terreineigenaren. Hier werd gekeken welke hindernissen, maar ook vooral welke opportuniteiten er ontstaan voor de specifieke groep wanneer de nieuwe regels in voege treden. Deze debatten gaven interessante inzichten, die werden gebundeld in de Roadmap. Hierbij namen wij niet enkel de pen in handen om de inzichten uit te schrijven, maar werden ook sessies georganiseerd, kaders opgemaakt rond governance, monitoring en partnerschap, analyses en selecties van beleidsmaatregelen en dergelijke meer.
Wat is het resultaat?
Het resultaat van deze opdracht is hét plan om tegen 2035 het Brussels Hoofdstedelijk Gewest terug om te vormen naar een leefbare omgeving met minder geluidshinder, minder uitstoot en een toekomstbestendiger energienet. Daardoor krijgen alle stakeholders én burgers meer betaalbare oplossingen aangeboden om deze transitie waar te maken. België wordt op die manier dus een beetje schoner.
Daarnaast fungeert deze opgemaakte Roadmap als basis om op terug te vallen voor alle verdere stappen die in dit kader gezet worden. Wij zijn dan ook uitermate fier dat wij hier mee aan mochten werken.
Fietsberaad Vlaanderen beschikt over een uitgebreide kennisbank met goede voorbeelden en toepasbare praktijken op hun website. Om deze kennisbank aan te vullen, heeft Fietsberaad een raamovereenkomst opgezet waarbij The New Drive als één van de partners geselecteerd is. In de loop van de projectperiode heeft The New Drive verschillende kennisfiches en inspirerende praktijken aangeleverd, met name:
Van park & ride naar park & share: deelfietsen als duurzaam alternatief ook in COVID tijden.
Rekentool fietsparkeren aan Hoppinpunten
Business case fietskluizen
Casestudy fietsdelen: vergelijkende analyse tussen 8 deelsystemen
We kennen allemaal het liedje “het busje komt zo”. Voor autocar- en autobusonderneming Multiobus klinkt deze melodie toch een beetje anders: “het elektrisch busje komt zo”. Op basis van eerdere succesvolle experimenten met elektrische bussen maakte Multiobus een opstap: begin 2021 werden 10 gloednieuwe elektrische bussen van het merk Ebusco in dienst genomen worden. Maat Multiobus wilt daarmee het elektrisch verhaal nog niet beëindigen. Ze zijn immers van plan om de komende jaren nog meer volledig elektrische bussen in te zetten.
Om deze zero-emissie bussen te kunnen gebruiken is er natuurlijk nood aan oplaadinfrastructuur. Multiobus schakelde The New Drive in om hen bij te staan in de zoektocht naar geschikte laadinfrastructuur voor de voorlopige vloot van 12 elektrische bussen op de stelplaats in Tienen. In de zomer van 2020 werd hiertoe een marktbevraging georganiseerd, via een Request of Proposal (RfP). Na de beoordeling van de offertes en het voeren van onderhandelingsgesprekken heeft Multiobus gekozen voor Heliox als preferred partner. Concreet werden door Heliox 12 laadpunten van 60 kW gerealiseerd via een grondopstelling in het busdepot. De installatie van Heliox is future proof en kan in de toekomst uitgebreid worden naar 24 laadposities.
Wat was de uitdaging?
Vlaamse Vervoersmaatschappij De Lijn heeft als doelstelling om in 2025 in alle Vlaamse centrumsteden de bussen emissievrij te laten rijden. Daarvoor werkte ze vanaf 2016 een gefaseerde strategie uit. Na een eerste fase van pilootprojecten en een RFI, diende de e-bus strategie en bijkomende aanbesteding van 920 e-bussen georganiseerd te worden. Ter kennisondersteuning van de systematiek en bestekken voor de hard- en software van laadinfrastructuur werd The New Drive geselecteerd als kennispartner.
Hoe hebben we dit aangepakt?
The New Drive heeft De Lijn ondersteuning geboden bij de uitwerking van de strategie en de operationele detaillering van de laadinfrastructuur (pantografen, CSS en Type 2) in publieke ruimte en depots voor de eerste 920 elektrische OV-bussen in Vlaanderen. The New Drive heeft een strategisch-tactisch kader geboden waarin samen met De Lijn werd nagedacht over de te maken keuzes bij het aanbesteden van de laadinfrastructuur op stelplaatsen én in de publieke ruimte. Hierbij werd rekening gehouden met de noden van De Lijn, maar ook met de economisch meest voordelige oplossing. The New Drive heeft vervolgens aan de bestekken en de meetstaten voor de aanbesteding van de laadinfrastructuur en bijkomende overkoepelende software geschreven.
Wat was de uitdaging?
Het uitdenken van derdebetalerssystemen voor MaaS-oplossingen is niet evident. Met dit ‘VLAIO City of Things’-project ondersteunde The New Drive de steden en gemeenten om toe te werken naar een MaaS-ecosysteem met een technische oplossing om MaaS-derdebetalersystemen, met de lokale overheid als regisseur, mogelijk te maken. Uit de studie kwamen geharmoniseerde bestekcomponenten die de uitrol van derde-betalers systemen in alle deelnemende steden en gemeenten faciliteren.
Welke rol namen wij op?
Als projectcoördinator zorgde The New Drive voor de goedkeuring van het projectplan en waaktte ze over de uitvoering en coördinatie (financiële en administratieve rapportering en projectmanagement). Vervolgens werktte ze een vergunningskader rond deelmobiliteit uit. Dit is de voorbereiding van een kwaliteitskader/regelgevend kader/SLA voor vervoersaanbieders in de partnersteden en -gemeenten. Een gelijkaardig vergunningskader werd opgemaakt voor de MaaS aanbieders. Tot slot werd de visie rond de derdebetalersregeling geformuleerd. Zo werden er derdebetalersformules/cashback formules uitgewerkt om de B2C MaaS dienstverlening te (co)financieren. Deze visie resulteerde ook in een concreet bestek en aanbesteding van de technische MaaS-integrator.
Door deze verschillende stappen te doorlopen faciliteerde The New Drive maximaal de implementatie van deelmobiliteit en “Mobiliteit als een Dienst” (MoDi) samen met een gebruiksvriendelijk derdebetalersysteem. Meer mensen makkelijker toegang verlenen tot de steeds groter wordende verscheidenheid aan mobiliteitsdiensten blijft het hoger doel.
Partners: Stad Leuven (coördinator), Stad Deinze, Stad Genk, Stad Hasselt, Gemeente Schoten, Gemeente Brasschaat, Intercommunale Leiedal – via Wevelgem.
Op 22 juni 2019 is het decreet basisbereikbaarheid in werking getreden. Met de inrichting van vervoerregio’s (15 in Vlaanderen), vervoerregioraden en regionale mobiliteitsplannen hebben de Vlaamse gemeenten nu een kader waarbinnen ze kunnen samenwerken aan mobiliteitsuitdagingen. Deze regio’s werken mee aan de Vlaamse doelstelling om het aantal voertuigkilometers met 15% te laten dalen alsook een modal shift te behalen van 40% duurzame verplaatsingen.
Consortium behartigt 6 vervoerregio’s
Het consortium Sweco – The New Drive – Goudappel maaktte al het regionaal mobiliteitsplan op voor de (complexe) vervoerregio Antwerpen en voegt daar nu nog 5 extra regio’s aan toe, met name Vlaamse Rand, Gent, Limburg, Mechelen en Kortrijk. Dit zijn hoofdzakelijk de meest omvangrijke en complexe vervoerregio’s. Deze complexiteit speelt zowel inhoudelijk als op vlak van procesvoering. Met deze 6 vervoerregio’s zal het consortium de toekomstige mobiliteitsvisie voor 155 van de 300 Vlaamse gemeenten mee bepalen met het oog op een betere basisbereikbaarheid. Zo nemen we een belangrijke maatschappelijke verantwoordelijkheid op in de uitwerking van het Vlaamse mobiliteitsbeleid.
Belang van regionaal mobiliteitsplan
Het regionaal mobiliteitsplan legt de globale en gedeelde mobiliteitsvisie voor een langere termijn vast voor de vervoerregio, en dat voor alle vervoersmodi. Dit plan doet onder andere uitspraken over de belangrijke mobiliteitsuitdagingen van de regio, tekent het openbaar vervoersnetwerk uit en presenteert maatregelen voor de verbetering van de doorstroming, de verkeersveiligheid en het fietsbeleid. Hierbij besteden we niet enkel aandacht aan het mobiliteitsaanbod zelf, maar komen ook ruimte en gedrag aan bod. Die laatste component, gedrag, is een uitermate belangrijk aspect aangezien geen enkele modal shift te bereiken is zonder een mental shift. Co-creatie en participatie zijn daarbij belangrijke elementen om de procesmatige aanpak succesvol te laten verlopen.
Rol van The New Drive
Binnen deze opdracht treedt The New Drive op als eerste aanspreekpunt voor de opdrachtgever en begeleidt het proces. Ze voorzien de algemene procesbegeleiding en ondersteuning bij de organisatie van de verschillende overlegmomenten, de interne en externe communicatie, zorgen voor de integratie van de verschillende onderdelen, zorgen mee voor draagvlak bij alle relevante stakeholders en houden alle interne en externe teamleden aan hun opdrachten en hun timing. Zij brengen specifieke expertise in betreffende de opzet van het proces, de werkgroepen en de vertaling in aansprekende (bestuurlijke) producten. Daarnaast treden zij ook op als expert in het expertteam.
Partners: Sweco, Goudappel
Op 22 juni 2019 is het decreet basisbereikbaarheid in werking getreden. Met de inrichting van vervoerregio’s (15 in Vlaanderen), vervoerregioraden en regionale mobiliteitsplannen hebben de Vlaamse gemeenten nu een kader waarbinnen ze kunnen samenwerken aan mobiliteitsuitdagingen. Deze regio’s werken mee aan de Vlaamse doelstelling om het aantal voertuigkilometers met 15% te laten dalen alsook een modal shift te behalen van 40% duurzame verplaatsingen.
Consortium behartigt 6 vervoerregio’s
Het consortium Sweco – The New Drive – Goudappel maaktte al het regionaal mobiliteitsplan op voor de (complexe) vervoerregio Antwerpen en voegt daar nu nog 5 extra regio’s aan toe, met name Vlaamse Rand, Gent, Limburg, Mechelen en Kortrijk. Dit zijn hoofdzakelijk de meest omvangrijke en complexe vervoerregio’s. Deze complexiteit speelt zowel inhoudelijk als op vlak van procesvoering. Met deze 6 vervoerregio’s zal het consortium de toekomstige mobiliteitsvisie voor 155 van de 300 Vlaamse gemeenten mee bepalen met het oog op een betere basisbereikbaarheid. Zo nemen we een belangrijke maatschappelijke verantwoordelijkheid op in de uitwerking van het Vlaamse mobiliteitsbeleid.
Belang van regionaal mobiliteitsplan
Het regionaal mobiliteitsplan legt de globale en gedeelde mobiliteitsvisie voor een langere termijn vast voor de vervoerregio, en dat voor alle vervoersmodi. Dit plan doet onder andere uitspraken over de belangrijke mobiliteitsuitdagingen van de regio, tekent het openbaar vervoersnetwerk uit en presenteert maatregelen voor de verbetering van de doorstroming, de verkeersveiligheid en het fietsbeleid. Hierbij besteden we niet enkel aandacht aan het mobiliteitsaanbod zelf, maar komen ook ruimte en gedrag aan bod. Die laatste component, gedrag, is een uitermate belangrijk aspect aangezien geen enkele modal shift te bereiken is zonder een mental shift. Co-creatie en participatie zijn daarbij belangrijke elementen om de procesmatige aanpak succesvol te laten verlopen.
Rol van The New Drive
The New Drive neemt binnen Vervoerregio Limburg de taak van zowel project- als procesleider op zich. Hiermee zijn wij het eerste aanspraakpunt voor de opdrachtgever. Wij staan in voor het opmaken (en behalen) van de timing (zowel extern als intern), het opzetten van meetings met de relevante stakeholders, het samenbrengen van de nodige partijen intern, het mee begeleiden van de participatieve momenten en draagvlakcreatie.
Partners: Sweco, Goudappel Coffeng
Wat is de werkgeversaanpak?
De Stad Antwerpen zet samen met grote bedrijven (met meer dan 250 werknemers) in op een sterk mobiliteitsverhaal met als doel om actieve en slimme verplaatsingen in zowel het woon-werkverkeer en het zakelijk verkeer te stimuleren. Dit traject noemen we de werkgeversaanpak van Slim naar Antwerpen en kwam tot stand naar aanleiding van de (geplande) wegenwerken in en rond Antwerpen. Deze aanpak moet bovendien meehelpen aan de realisatie van de modal shift 50/50 in vervoerregio Antwerpen. Bedrijven kunnen beroep doen op verschillende hulpmiddelen aangeboden vanuit de stad. Eén van deze hulpmiddelen bestaat uit het aanbieden van professionele consultancy, coaching, training en opleiding rond dit de modal shift. Het gaat van het verduurzamen van de mobiliteit door het stimuleren van fiets, openbaar vervoer en andere wijzen van actieve en slimme verplaatsing.
Wat is onze rol?
Sinds 2016 maakt The New Drive deel uit van een consortium dat is aangesteld als dienstverlener binnen een raamovereenkomst. Dit geeft de mogelijkheid om in te zetten op zowel individuele als collectieve ontwikkeltrajecten voor bedrijven omtrent:
Beleid & operations
Gedrag & communicatie
Alternatieven voor de auto in de praktijk
Fietsen voor bedrijven
Flexibel verplaatsen (o.a. MaaS in de praktijk)
Vergroenen van wagenparkern
Welke specifieke activiteiten namen wij op?
Met The New Drive gaven wij reeds verschillende opleidingen en workshops:
Fietscafé Steek een tandje bij in je fietsbeleid: op een enthousiasmerende en interactieve manier heeft The New Drive een sessie gegeven voor KMO’s over het opzetten van een fietsbeleid.
Workshop Towards a flexible, green mobility policy: deze sessie werd opgezet om directie en vakbondsafgevaardigden te inspireren om het mobiliteitsbudget op een meer flexibele manier in te zetten en acties op te zetten om gedragsverandering te stimuleren. Hiervoor werd op maat van het bedrijf een workshop uitgewerkt met personae en een rekentool.
Workshop Vergroening wagenparken: deze sessie stond in het teken van interne kennisopbouw voor het team van SNA.
Lerend netwerk – vergroening wagenparken: aan de hand van 2 sessies werden bedrijven ondergedompeld in de wereld van elektrische mobiliteit. De eerste sessie ging over: hoe het laden inregelen en in de 2de sessie werden praktische handvaten aangereikt rond het opzetten van een e-car policy en communicatie. In het lerend netwerk staat kennisdeling tussen bedrijven onderling centraal doordat bedrijven zelf hun concrete case presenteren en praktische tips krijgen waardoor ze met concrete input ‘naar huis’ kunnen.
…
Daarnaast boden we ook advies rond het stimuleren van actieve en/of slimme verplaatsingen. Enkele van deze advies- en procesopdrachten zijn:
Strategisch en ad hoc advies bij Werkgeversaanpak
Algemene mobiliteitsstrategie van een bedrijf
Quick-scan mobiliteitsbeleid: Mobiliteitsgids met huidige stand van zaken en aanbevelingen
Mobiliteitsactieplan om medewerkers aan te zetten hun gedrag te veranderen
Begeleiding in het interne veranderproces
Begeleiding van organisaties die verhuizen
Aanbodsanalyse met oog voor operationele consequenties voor bedrijf en individu
Implementatiestrategie bedrijfsfietsen, poolfietsen en poolwagens en/of operationele afstemming van de gekozen mobiliteitsoplossingen
Verduurzamen voertuigenvloten met TCO (Total Cost of Ownership) analyse
Coaching van de bereikbaarheidsmanagers van de Werkgeversaanpak
Partners: PWC, Prepared Mind, Kluwer Opleidingen
Wat is BENEFIC?
BENEFIC is een grensoverschrijdende en innovatieve projectoproep voor de ontwikkeling van laad- en tankinfrastructuur voor alternatieve brandstoffen voor transport. Hieronder vallen de volgende categorieën: oplaadinfrastructuur voor elektrische voertuigen, elektrische taxi’s en elektrische bussen, CNG- en LNG-infrastructuur, waterstoftankinfrastructuur en walstroom voor de binnenvaart. BENEFIC wordt gefinancierd door het Connecting Europe Facility-programma (CEF) van de Europese Unie.
Via drie open projectoproepen voor publieke en private partijen worden infrastructuurprojecten gekozen en gesubsidieerd. De eerste projectoproep liep af in mei 2018, de tweede in december 2018 en de derde in april 2021. Hierbij werden in totaal 44 projecten financieel ondersteund, waaronder de uitbouw van elektrisch busvervoer, (ultra)snelladers, CNG-voorzieningen en walstroom voor de binnenvaart. De meerderheid van de projecten zijn momenteel nog in uitvoering en dienen tegen uiterlijk 30 september 2022 gerealiseerd te zijn (wegens aanzienlijke vertragingen in de levering van o.a. elektrotechnische componenten is de kans groot dat er verlening zal zijn t.e.m. 30 september 2023).
Welke rol nam The New Drive op?
The New Drive heeft voor deze projectoproep het algemeen project- en procesmanagement uitgevoerd: coördinatie van de communicatie, helpdesk, coördinatie beoordeling ingediende projecten en begeleiding van de overlegmomenten met het projectteam. The New Drive fungeerde tevens als aanspreekpunt vanuit de partners, de Brusselse, Vlaamse en Nederlandse overheden en de marktpartijen.
Daarnaast startte The New Drive in 2022 met een evaluatie van van deze projectoproepen en de projecten die een financiering verkregen. Voor de rapportering van de geselecteerde project helpen The New Drive en Grant@vice momenteel het Departement MOW bij het nazicht van de tussentijdse en eindrapporten van de projectindieners. Zo voert The New Drive een inhoudelijke screening uit van de ingediende projecten én zorgt Grant@vice voor een financieel nazicht.
Sinds de intrede van elektrische en plug-in hybrides is het voor mensen niet evident om een keuze en een financiële afweging te maken. Om dit te vergemakkelijken vroeg het Departement Omgeving (toenmalig LNE) in 2016 aan ons om iets te bedenken.
Hoe pakten we dit aan?
The New Drive ontwikkelde een Total Cost of Ownership (TCO) webapplicatie voor de website www.milieuvriendelijkevoertuigen.be. Deze tool heeft als doel om op een gebruiksvriendelijke wijze een gepersonaliseerde kostenvergelijking te maken tussen elektrische, plug-in hybride, aardgas-, benzine- of dieselwagens. Sinds de lancering in 2016 zijn er verschillende fiscale wijzigingen doorgevoerd om de aankoop van milieuvriendelijke voertuigen te stimuleren. Gelijklopend hiermee is het aanbod van milieuvriendelijke voertuigen, zoals CNG-, plug-in hybride, waterstof en elektrische wagens aan het uitbreiden.
Jaarlijks wordt deze applicatie aangepast ter integratie van de verschillende fiscale wijzigingen alsook om nieuwe modellen en prijzen te implementeren.
Wat was de uitdaging?
Er zijn vele mobiliteitsaanbieders die hun weg zoeken op de markt, maar op enkele hindernissen stoten. De Marktplaats voor Mobiliteit, mede ingericht door het team van Slim naar Antwerpen, waar The New Drive deel van uitmaakt, richt zich daarom op het vergroten van de (latente) vraag en het stimuleren van private mobiliteitsaanbieders.
Hoe hebben we dit aangepakt?
De marktplaats voor mobiliteit fungeert als via projectoproepen waarbij mobiliteitsaanbieders de kans krijgen een project in te dienen om financiële en inhoudelijke steun te ontvangen voor hun project. Diensten die hiervoor in aanmerking komen zijn zeer divers:
Diensten die zich specifiek richten op gedragsverandering, door gebruik te maken van gamification of nudging.
Diensten die zich richten op het makkelijker maken van anders of niet reizen met hulp van reisadviezen of informatie, pasjes of apps om eenvoudig toegang te krijgen tot andere vervoersvormen en die het afrekenen makkelijker (en goedkoper) maken.
Diensten voor de vervoersvormen zelf zoals slim besloten vervoer, vervoer over water, deelsystemen, etc.
Er kan ook gedacht worden aan partijen die verschillende diensten en systemen integreren, aan elkaar knopen, die dat verrijken met een informatie- of feedbackcomponent.
Met andere woorden: partijen kunnen overal vandaan komen en allerlei verschillende soorten diensten aanbieden.
The New Drive nam binnen deze projectoproepen de procesbegeleiding op, keek inhoudelijk mee naar de voorstellen en hielp bij de implementatie ervan. Doordat wij de ontwikkelingen van (inter)nationale en Mobility-as-a-Service aanbieders op de voet volgen, zorgde dit voor interessante inzichten.
