Dat investeren in elektrische personenwagens financieel reeds gunstiger is, schreeuwen wij al langer van de daken. Maar wist u dat dit intussen ook klopt voor bestelwagens (N1)? En dat we op het kantelpunt zitten voor trucks (N2 en N3) om eveneens prijsgunstiger te worden? Nee? No worries, we leggen even uit waarom we dit zo durven verkondigen.
In tegenstelling tot personenwagens liet het aanbod van elektrische bestelwagens de afgelopen jaren op zich wachten. Deze achterstand werd intussen weggewerkt, waardoor er al meer dan 70 elektrische modellen op de markt beschikbaar zijn en dit quasi voor elke mogelijke toepassing. Dit op zich is al een hele mooie vooruitgang. Maar eerlijkheid gebiedt ons te zeggen dat niet al deze 70 modellen vandaag financieel gezien al een interessantere keuze zijn ten opzichte van hun fossiele varianten.
Hoe weten wij dit? Wij ontwikkelden een TCO-model (wat staat voor ‘total cost of ownership’) waarmee we op een objectieve manier alle kosten van elektrische en fossiele voertuigen in kaart brengen en vergelijken. Dit gaat dus verder dan louter de kostprijs en neemt bijvoorbeeld ook de brandstof-/elektriciteitskost, het onderhoud, afschrijvingen van onder meer laadinfrastructuur, verzekering en dergelijke mee. Op die manier vergelijk je de werkelijke kost van voertuigen met elkaar, waardoor elektrische voertuigen op een eerlijke manier kunnen deelnemen aan de oefening. Belangrijk is wel te vermelden dat de TCO kan verschillen afhankelijk van waar het voertuig wordt ingeschreven en of het voertuig louter professioneel wordt gebruikt (of niet). Daarnaast weten we dat professionele bestelwagens vaak een zware inrichting kennen met rekken, machines en dergelijke meer, waardoor het verbruik hoger zal liggen dan wat de fabrikant afficheert. Deze aspecten worden meegenomen in de TCO-tool en geven ook hierdoor een correcter beeld van de realiteit die je te wachten staat. Bovendien zijn, na de energiecrisis van afgelopen winter, de energieprijzen weer min of meer genormaliseerd, waardoor elektrisch rijden op zich weer (heel wat) interessanter wordt wanneer we puur zouden kijken naar de brandstof-/energiekost. Nóg interessanter wordt het wanneer je je elektrisch voertuig kan opladen met zonne-energie van je eigen zonnepanelen of uit een energiegemeenschap.
Onderstaande grafiek toont het resultaat van een vergelijking van drie voertuigtypes, zijnde N1, N2 en N3 ook wel gekend als bestelwagens en middelgrote en grote trucks. Telkens wordt een dieselvoertuig vergeleken met een elektrische tegenhanger, waarvoor we veronderstellen dat het hoofdzakelijk thuis (80%) wordt geladen. Een thuislaadinstallatie t.w.v. €2.000 excl. btw zit hier eveneens in verrekend. De resultaten tonen dat voor alle types de TCO’s in Vlaanderen erg dicht bij die van de dieselvoertuigen liggen, terwijl die van de elektrische grootste truck (N3) al interessanter zijn geworden. Voor Wallonië en Brussel zien we amper nog verschillen tussen de TCO’s, wat betekent dat het kantelpunt ten voordele van elektrisch daar bijna bereikt is.
Hieronder zetten wij graag enkele wist-je-datjes in de verf omtrent elektrische bestelwagens.
- Wist je dat de prijspariteit, of het punt waarop de aankoopprijs van een elektrisch voertuig op dezelfde hoogte komt die van een fossiele variant, van elektrische en fossiele personenwagens verwacht wordt vanaf 2026? En wist je dat dit voor bestelwagens (N1) en middelgrote trucks (N2) reeds verwacht wordt in 2025 of vroeger? Dit komt omdat bestelwagens over het algemeen minder opties en minder uitgebreide uitrustingen hebben.
- Wist je dat deze prijspariteit een grote impact heeft op TCO? Voor bestelwagens (bv. de Citroën Berlingo of de Renault Kangoo) is deze vandaag reeds voordeliger voor elektrische modellen. Voor middelgrote wagens (bv. de Renault Traffic) zitten we op een kantelpunt waarbij elektrisch nog net niet voordeliger is. Voor grotere trucks moeten we nog even wachten tot de TCO voordeliger wordt. Echter, doordat de prijspariteit reeds verwacht wordt in 2025 en de algemene operationele kosten (zoals onderhoud en verbruik) van elektrische modellen goedkoper zijn, wordt verwacht dat ook voor de grotere modellen een voordeligere TCO niet lang meer op zich zal laten wachten voor de eerste modellen, waarna de rest snel zal volgen.
- Wist je dat er een wetswijziging aankomt waardoor er voor elektrische bestelwagens een grotere belading mogelijk wordt? Dit wil zeggen dat het laadvermogen van de bestelwagens hetzelfde wordt als nu bij fossiele varianten, ondanks het feit dat de elektrische modellen een zwaar batterijenpakket moeten meesleuren.
- Wist je dat de Europese Commissie verplichtingen oplegt omtrent vergroening van wagenparken waardoor autofabrikanten niet anders kunnen dan massaal in te zetten op elektrisch?
- Wist je dat de regering werk maakt van een subsidie voor elektrische personenwagens vanaf januari? Wist je dat hier gekeken wordt voor een uitbreiding naar bestelwagens voor zelfstandigen? Dit zou een zeer mooie vooruitgang zijn, ook al is het nog niet bevestigd.
- Wist je dat vele grote steden (Brussel, Antwerpen, Gent …) inzetten op lage/zero emissiezones in de centra? Dit wil zeggen dat in sommige steden vanaf 2030 geen fossiele voertuigen meer toegestaan zijn.
- Wist je dat investeren in elektrische voertuigen een positieve impact heeft op het imago van je bedrijf? Je straalt meer duurzaamheidsbewustzijn uit, wat klanten kan aantrekken.
Al deze wist-je-datjes tonen duidelijk aan dat er heel wat beweegt in de markt. Er zijn voortdurend ontwikkelingen, maar dat neemt niet weg dat mensen met vragen of onduidelijkheden blijven zitten. Zo is een van de grootste angsten de actieradius. Zelfstandigen vrezen dat de wagens niet ver genoeg kunnen rijden. Echter, wanneer analyses van verplaatsingen gebeuren, blijkt dat voor het gros van truckrijders de meeste verplaatsingen niet ver zijn en helemaal mogelijk zonder tussentijds te moeten laden. Hierdoor dient enkel ’s nachts geladen worden, wat ruime tijd geeft. Investeren in snelladen is dan niet nodig, wat de investeringskost relatief beperkt maakt. Een bestelwagen kan trouwens gebruik maken standaard laadinfrastructuur, waar vandaag reeds 22.500 laadpunten van beschikbaar zijn in Vlaanderen. Tegen 2025 wordt dit zelfs 35.000. Als bedrijf heb je ook interessante fiscale voordelen voor het plaatsen van laadinfrastructuur aan bv. je depot. De ongerustheid omtrent actieradius is dus zeker begrijpelijk, maar helemaal niet nodig. (Dit zagen we in de personenwagenwereld aanvankelijk ook, al blijft daar vandaag nog weinig van over.)
Uit deze analyses kunnen we concluderen dat een investering in elektrische voertuigen duidelijk de toekomst is en voor sommige modellen zelfs voordeliger wanneer we de blik verruimen van de aankoopprijs naar de Total Cost of Ownership. Bovendien heb je als zelfstandige de zekerheid dat je met een elektrisch voertuig in elke stad binnen mag, gezien de opkomst van LEZ-zones. In de praktijk weten we echter dat niet alles zo eenvoudig is. Ons (gratis) advies? Indien je nu de financiële ruimte hebt om een elektrische wagen aan te kopen, is dit een slimme zet, zeker als je in aanmerking komt voor een investeringsaftrek aangezien elektrische voertuigen hier onder vallen. Bovendien vergroot je je voordeel indien je dit combineert met de installatie van zonnepanelen en laadinfrastructuur aan het bedrijf.